محمدباقر علیزاده اقدم؛ محمد حریری اکبری؛ محمد علی موسی زاده؛ ابراهیم زال
چکیده
مقالۀ حاضر در نظر دارد با استفاده از دیدگاه بازار زبانشناختی بوردیو به مطالعۀ زمینههای اجتماعی تأثیر شعر و زبان فارسی بر زبان و شعر ترکی بپردازد و همچنین تأثیرپذیری ادبی و فرهنگی زبان فارسی از زبان ...
بیشتر
مقالۀ حاضر در نظر دارد با استفاده از دیدگاه بازار زبانشناختی بوردیو به مطالعۀ زمینههای اجتماعی تأثیر شعر و زبان فارسی بر زبان و شعر ترکی بپردازد و همچنین تأثیرپذیری ادبی و فرهنگی زبان فارسی از زبان ترکی در دوران انقلاب مشروطه را مورد بررسی قرار دهد. بوردیو، زبان را مانند کالایی میداند که در بازار معامله میشود و خریدوفروش آن بیشتر تابع منطق بازار است. هنگامی که زبانی در بازار مسلط میشود، قیمت شیوههای دیگر بیان، براساس آن تعیین میشود و گروههایی که چنین زبانی را به زبان خود تبدیل میکنند، بهطور مشروعی بر ابزارهای فهم سلطه مییابند. این بازار زبانشناختی است که گفتارهای برخی از افراد و گروهها را در صدر مینشاند و گفتارهای برخی دیگر را محدود و حتی طرد میکند. زبان فارسی سدهها بر میدان یا بازار شعر و ادبیات مسلط بود و در دربار، حلقههای تصوف و عرفان رواج داشت. شعر کلاسیک ترکی نیز تحت تأثیر شعر عروضی فارسی تکوین یافته و به حوزۀ دربار و عرفان و تصوف راه پیدا کرد. بهواسطۀ شعر عروضی فارسی، لغات بسیاری به شعر کلاسیک ترکی، و سپس تعدادی از این لغات در زبان مردم نیز داخل شد. باوجوداین، زبان و شعر فارسی در ادبیات شفاهی ترکی چندان نفوذی نداشت. از اوایل قرن بیستم موضوعات اجتماعی و زبان محاوره وارد شعر ادبی ترکی گردید و شکل و مضمون شعرها ساده شد و ادبیات فارسی نیز از این شیوه متاثر شد و در نتیجه جریان تأثیر و تأثّر ادبی و فرهنگی از ترکی به سوی فارسی تغییر یافت.
