نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• ثریا پناهی

عضو هیئت علمی فرهنگستان زبان و ادب فارسی

چکیده

در این مقاله موضوع خط فارسی و هنرخوشنویسی، با رویکردی آموزشی و روانشناختی-تربیتی مورد بررسی قرار می‌گیرد. نکته مهم و مسئله اصلی، خط فارسی و آموزش آن است. در پژوهش حاضر، ضرورت آموزش خط آسان نسخ به دانش آموزان دوران ابتدایی با نگاهی به «رسالۀ خط داعی» و کاربرد قلم نسخ درحروف نگاری برخی کتاب ها، به ویژه در حوزۀآموزش پیشنهاد شده است. رساله خط داعی تالیف سید محمدعلی داعی‌الاسلام (1255-1330ش) تاکنون به چاپ امروزی نرسیده و دو نسخه از چاپ سنگی آن در این نوشته، مبنای بررسی بوده است؛ داعی‌الاسلام با رویکردی تربیتی و روانشناختی، هنگام آموزش خط فارسی به فرزندش، به این نتیجه رسیده بود که آموزش خط نسخ یا نستعلیق به مراتب آسان تر و ذهن‌نشین‌تر از سایر خط‌هاست و و چه بسا در حروف نگاری و طبع نیز کاربردی‌تر باشد.
نگارنده، در این مقاله، به پشتوانۀ رویکردی روانشناختی براساس نظریه «هوش چندگانۀ» هواردگاردنر(Howard Gardner)، و برخی پژوهش هایی که برمبنای آن انجام گرفته است، ضمن اشاره به پژوهش های صورت گرفته در موضوع نوع خط کاربردی برای آموزش مبتدیان، کاربرد خط نسخ در قلمرو آموزش و حروف نگاری متون آموزشی به نوآموزان را به جای خط‌های هنری و خاص خطاطی و خوشنویسی سودمند می داند.

کلیدواژه‌ها

• خط فارسی
• خوشنویسی
• داعی الاسلام
• گاردنر
• روانشناسی

عنوان مقاله [English]

The alignment of Da'i al-Islam's approach in teaching Persian calligraphy with Howard Gardner's theory of multiple intelligences

نویسنده [English]

• soraya panahi

Academic member of Persian language and Literture

چکیده [English]

In this article, the subject of Persian calligraphy and art of calligraphy is examined with an educational and psychological-educational approach. The important point and the main issue is the Persian script and its teaching. In the current research, the necessity of teaching easy calligraphy to elementary school students has been suggested by looking at the "Khat Da'i treatise" and the use of calligraphy in the calligraphy of some books, especially in the field of education. The treatise Khat Da'i authored by Seyyed Mohammad Ali Da'i al-Islam (1330-1255) has not been published so far, and two copies of its lithography have been the basis of this writing; With an educational and psychological approach, Dai-ul-Islam, while teaching Persian calligraphy to his son, had come to the conclusion that teaching Nashq or Nastaliq calligraphy is far easier and more mental than other scripts, and perhaps it is more practical in calligraphy and typography.
In this article, the author, based on a psychological approach based on Howard Gardner's "multiple intelligence" theory, and some researches based on it, while referring to the researches conducted on the subject of the type of applied line for teaching beginners, the use of In the field of education and calligraphy, he considers the script to be useful for beginners instead of the artistic and special lines of calligraphy and calligraphy.

کلیدواژه‌ها [English]

• Persian calligraphy
• calligraphy
• Da'i al-Islam
• Gardner
• psychology