نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• بتول واعظ ¹
• امین سلیم‌بیاتی ²

¹ دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبایی

² کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

پیام‌رسانی تنانه بیانی روشن‌ از ارتباط غیرکلامی است که برپایة تن و ملائمات آن، در روابط بینا‌فردی، شکل می‌گیرد. این نوع از پیام‌رسانی آگاهانه یا ناآگاهانه، همراه با کلام یا بدون آن و به‌مثابة عاملی فرازبانی، صورت می‌پذیرد. در پهنة ادبیات فارسی، انوری از جمله شاعرانی است که به کاربرد عناصر تنانه در قصاید و به‌ویژه در غزلیات خود مبادرت ورزیده است. در پژوهش پیش روی به کمک روش توصیفی-تحلیلی و بر پایة نظریة فلسفی بدن، به چهل غزل او از منظر دوازده رویکرد پرداخته شده است؛ یافته‌های پژوهش نشان داد که بالاترین بسامد رویکردهای تنانگی در غزلیات انوری، متعلق به رویکرد زیبایی‌شناسانه است که تقویت‌کنندة جنبة هنری غزل اوست. رویکردهای دیگر بر اساس بسامد عبارت بودند از: رویکرد سیاسی؛ رویکرد روان‌شناسانه؛ رویکرد فرهنگی-اجتماعی؛ رویکرد زیست‌شناسانه؛ رویکرد هستی‌شناسانه؛ رویکرد جنسیتی؛ رویکرد فلسفی؛ رویکرد متافیزیکی و رویکرد نشانه‌شناسانه. فراوانی این رویکردها و چگونگی توزیع آن‌ها در غزل انوری، هم درونمایة اصلی شعر او را نشان می‌دهد و هم منعکس‌کنندة سبک غالب شعرغیرعرفانی قرن ششم است که بیش از آن که معنامند و اندیشه‌گرا باشد، فرم‌گرا و مبتنی بر آرایش‌های زبانی است.

کلیدواژه‌ها

• انوری
• پیام‌رسانی تنانه
• ارتباط غیرکلامی
• عناصر تنانه
• زبان بدن

عنوان مقاله [English]

The semantic aesthetic function of bodily messaging in Anuri's sonnets based on body philosophy

نویسندگان [English]

• batul vaez ¹
• amin salimbayati ²

¹ Associate Professor of Persian Language, Allameh Tabataba’i University

² Master of Persian Language and Literature, Allameh Tabataba’i University

چکیده [English]

Corporeal communication is a clear expression of non-verbal communication by means of the body and its nuances that takes shape in interpersonal relationships. This form of communication may be intentional or unintentional and be accompanied by verbal features or not, and functions as an extra-linguistic factor. In Persian literature, Anvari is among the poets who have used corporeal elements in their compositions; in particular, these are common in Anvari’s ghazals (~sonnets). The present study, employing a descriptive-analytical methodology and drawing on a philosophical theory of the body, examines twelve approaches in a total of forty of his ghazals. The research findings indicate that the highest frequency of corporeal approaches in Anvari's ghazals belonged to the ‘aesthetic’ approach, which enhances the artistic aspect of his ghazals. Other approaches, in the order of frequency, included: political approach; psychological approach; socio-cultural approach; biological approach; existential approach; gender approach; philosophical approach; metaphysical approach; and, semiotic approach. The abundance of these approaches and their distribution in Anvari's ghazals not only reveals the intrinsic essence of his poetry, but also reflects the predominant style of non-mystical poetry in the sixth century AH, which, in addition to being meaningful and thoughtful, is primarily form-oriented and crafted through linguistic finesse.

کلیدواژه‌ها [English]

• Anvari
• Corporeal Communication
• Non-verbal Communication
• Corporeal Elements
• Body Language