بازخوانی تجربۀ زنان از خانواده و اجتماع در رمان دهۀ 80 شمسی : تحلیل جامعه‌شناسانۀ سه رمان زنانه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموختۀ دکترای زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه بوعلی سینا همدان، مدرس دانشگاه

2 عضو هیات علمی زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه بوعلی سینا

چکیده

در چند دهۀ گذشته به دنبال تغییرات گستردۀ سیاسی و اجتماعی و هم‌چنین تغییر نگرش جامعه نسبت به مسائل و جایگاه زنان، داستان‌نویسان توجه خاصی به موضوع زنان داشته‌اند و نوع نگرش جامعه به هویت و حقوق زنان را در آثارشان نمود داده‌اند. چهرۀ زنان در ادبیات معاصر ایران پررنگ و متفاوت از ادبیات کلاسیک گذشته است؛ در نتیجه بررسی سیمای زنان در ادبیات و جامعه ضروری می‌باشد. زویا پیرزاد، فریبا وفی و سارا سالارکیا از نویسندگان توانای ادبیات معاصر داستانی هستند که زن در آثارشان نقش محوری و کانونی دارد؛ لذا در این پژوهش با روش توصیفی - تحلیلی سعی شده است با توجه به سه رمان معتبر و پرفروش دهۀ 80 شمسی که شخصیت‌های اصلی آنان را زنان تشکیل می‌دهند، به درک مسائل و دغدغه‌های زنان این رمان‌ها به عنوان نمایندگان آن نسل و نیز چگونگی بازنمایی تجربه‌های آنان پرداخته شود. هم‌چنین شخصیت‌پردازی زنان رمان‌ها از منظر تحلیل محتوایی مورد بررسی قرار می‌گیرد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که زنان این رمان‌ها دچار مسائل و دغدغه‌های روزمرگی، تنهایی، عدم اعتماد به نفس، توجه به گذشته، احساس ترس و ناامنی، ناخشنودی از زندگی زناشویی و گمگشتگی هویت زنانه‌شان هستند که در نهایت با اراده در صدد رفع و حل مسائل زندگی فردی و اجتماعی و تثبیت جایگاه خود برمی‌آیند. هم‌چنین فضای حاکم بر این رمان‌ها که نمایندۀ اجتماع آن دهه می‌باشند بیانگر جلوه‌های مردسالاری، اعتقاد به برتری مرد، نگرش منفی جامعه به زن، ضعف جایگاه زنان و نوعی بازیابی هویت زنانه می‌باشد

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Rereading Women's Experiences of Family and Community in the 1980s: A Sociological Analysis of Three Women's Novels

نویسندگان [English]

  • Mojtaba Soltanian 1
  • Leila Hashemian 2

1 Ph.D. student of Persian language and literature, Boali Sina University, Hamedan, university lecturer

2 Faculty member of Persian Language and Literature, Bu-Ali Sina University,

چکیده [English]

In the past few decades, following the extensive political and social changes as well as the change in society's attitude towards women's issues status, novelists have paid special attention to women's issues and reflected the society's attitude towards women's identity and rights in their works. The of women in contemporary Iranian literature is bold and different from classical literature; As a result, it is necessary to study the image of women in literature and society. Zoya Pirzad, Fariba Wafi and Sara Salarkia are talented writers of contemporary fiction in whose work women play a central role; Therefore, in this research, with a descriptive-analytical method, according to three authoritative best-selling novels of the 80s, whose main characters are women, to try to understand the issues and concerns of women in these novels as Representatives of that generation and how their experiences are represented. The female characterization of the novels is also examined from the perspective of content analysis. Findings show that women in these novels suffer from everyday problems, loneliness, lack of self-confidence, attention to the past, feelings of fear and insecurity, dissatisfaction with married life and the loss of their female identity. Finally, they voluntarily seek to solve the problems of individual and social life and stabilize their position. Also, the atmosphere of these novels, which represent the society of that decade, shows the manifestations of patriarchy, belief in the superiority of men, society's negative attitude towards women, weak status of women and a kind of restoration of female identity

کلیدواژه‌ها [English]

  • : Woman
  • society
  • family
  • female experience
  • sociological criticism
  • novel
دوره 3، شماره 1
دوفصلنامه ( شماره بهار و تابستان 1403)
فروردین 1403
صفحه 277-307
  • تاریخ دریافت: 26 مرداد 1403
  • تاریخ بازنگری: 14 آذر 1403
  • تاریخ پذیرش: 02 دی 1403