بررسی پیوند شعر و موسیقی در بخش آوازی چهار برنامه از گل‌های رنگارنگ رادیوایران با تأکید بر تطابق مضامین اشعار و مایه‌های انتخابی
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری پژوهش هنر، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران.
2 استادیار زبان و ادبیات فارسی، دانشکدۀ آموزش عمومی، پزشکی افضلی‌پور، دانشگاه شهید باهنر کرمان، ایران
3 دکترای پژوهش هنر، دانشکده موسیقی، هنر تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، تهران، ایران
4 استادیار، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان
چکیده
شعر و موسیقی در طول تاریخ همیشه همراه و هم‌زاد بوده‌اند؛ زیرا شعر در حقیقت موسیقی کلمه‌ها و لفظ‌هاست و غنا، موسیقی الحان و آهنگ‌ها است. در ارتباط با این موضوع تألیفاتی انجام شده که تنها به بعد نظری پرداخته‌اند. در ایران به دلیل تحریم غنا در دورة اسلامی، موسیقی مدت‌ها در سکون افتاد؛ ولی در عصر قاجار، گام بلندی برای ورود شعر و موسیقی برداشته شد. برنامة «گل‌ها»، یکی از تأثیرگذارترین برنامة رادیویی و نخستین برنامة موسیقی سنتی ایرانی بود که بین سال‌های 1335 تا 1357 از رادیوایران پخش می‌شده و هنرمندان زیادی در شکل‌گیری آن دست داشته‌اند، ازاین‌رو در عرصة موسیقی ایرانی گنجینه‌ای بسیار غنی محسوب می‌شود. حال چگونه می‌توان پیوند میان مضامین اشعار و مایه‌های انتخابی خواننده را تبیین کرد؟ اگر ردیف‌های موسیقی ایرانی، الگوی اصلی آواز ایرانی باشد، میزان پای‌بندی خوانندگان در برنامة «گل‌های رنگارنگ» به این ردیف‌ها تا چه اندازه بوده است؟ نگارندگان باهدف پاسخ به این پرسش‌ها، به تجزیه‌وتحلیل آواز شش برنامه از مجموعه «گل‌های رنگارنگ»، پرداخته‌اند، تا شعر آوازی را از جهت وزن عروضی، مفاهیم زیبایی‌شناسانه، نوع دستگاه و گوشه، مورد بررسی قرار دهند و سپس وزن شعر مورد نظر را با ردیف‌های آوازی عسکری فراهانی، کریمی و اعظمی کیا منطبق ساخته‌اند. روش پژوهش، توصیفی- تحلیلی است و برای جمع‌آوری اطلاعات از شیوة کتابخانه‌ای استفاده شده است. یافته‌ها، نشان می‌دهد خوانندگان، در بسیاری موارد با استفاده از آکسان، تأکید، کشش، غلت و تحریر، مفهوم شعر را تشدید نموده و از طرفی کاملاً پای‌بند ردیف‌های موسیقی ایرانی نبوده‌اند.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Examining the link between poetry and music in the vocal part of four programs of the colorful flowers of Iran Radio Emphasizing the compatibility of the themes of the poems and the selected topics.
نویسندگان [English]
- zohreh rajabi rostam abadi 1
- fatemeh ghilamrezaei kohan 2
- pouya sarai 3
- sanaz rahravi poudeh 4
1 1. Art research PhD student, Isfahan Islamic Azad University (Khorasgan), Isfahan, Iran
2 Assistant Professor of Persian language and literature, Department of General Education, Faculty of Afzalipur Medicine Kerman, Shahid Bahonar university, Kerman, Iran
3 Assistant Professor, PhD in art research band, Faculty of Art Center Tehran, Islamic Azad University Tehran Branch, Iran
4 Assistant Professor, PhD in architecture and urban planning, Faculty of Architecture and Urban Planning, Isfahan Islamic Azad University (Khorasgan), Isfahan, Iran
چکیده [English]
poetry and music have always been homogenouse and companions. Because poetry is actually the music of words and phrases, and Ghana is the music of melodies and songs. "Golha" program was one of first Iranian traditional music program that was broadcast on Iran Radio between 1335 and 1357, and many artists were involved to form it. Therefore, in the field of Iranian music, it is considered as a very rich treasure. Now, how can we explain the relationship between the themes of the poems and the subjects selected by singer? If the lines of Iranian music are the main model of Iranian singing, how much the singers were bound to these lines in the "Colorful Flowers" program? With the aim of answering these questions, the authors analyze the singing of four programs from "Golhaye Rangi" series, to examine the vocal poetry in terms of prosody weight, aesthetic concepts, device type and angle. Then they match the weight of the poem with the vocal lines of Askari Farahani, Karimi and Azamikia. Analytical descriptive research method and library method were used to collect information. The findings show that the singers, in many cases, have intensified the meaning of the poem by using accent, emphasis, tension, inflection, and writing, and on the other hand, they were not completely adhered to the lines of Iranian music.
کلیدواژه‌ها [English]
- colorful flowers program
- Iranian musical instrument
- Iranian radio
- Persian poetry
- Prosodic weights
- Raw of Iranian music
)