کانونیسازی در فیلمنامه و فیلم «مسافران» اثر بهرام بیضایی
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
دانشیار پژوهشگاه علوم انسانی
چکیده
فیلمنامه مسافران نوشته بهرام بیضایی و فیلم «مسافران» ساخته هماوست. زمانی که فیلمنامهنویس و کارگردان یک تن باشند، فرصتی فراهم میشود تا دو گفتمان رسانهای متفاوت را تحلیل کرده، تفاوت شیوه بیان را در روایت یک موضوع واحد فهم کنیم. بررسی این تفاوتها با رویکرد کانونیسازی ژرار ژنت درک عمیقتری از سبک روایی را در ادبیات و سینما به دست میدهد. تحلیل تفاوتهای روایتشناختی میان فیلمنامه و فیلمی که نویسنده و کارگردان آن یکی است، میتواند چگونگی تحول روایت را در گذر از متن نوشتاری به متن دیداری آشکار سازد. نظریه کانونیسازی ژنت به عنوان چارچوبی نظری، امکان بررسی تغییرات در زاویه دید، میزان اطلاعات، و جایگاه دانای کل یا شخصیت را در روایت فراهم میکند. پژوهش حاضر با بررسی فیلمنامه و فیلم «مسافران» از منظر کانونیسازی به واکاوی تحولات روایی پرداخته، سازوکارهای تأثیرگذار بر دریافت مخاطب را تحلیل میکند. دریافت پژوهش این است که این دو گفتمانِ روایی نمونهای برجسته از جابهجایی شیوههای کانونیسازی از متن به تصویر است. در فیلمنامه، روایت عمدتاً بر کانونیسازی درونی استوار است و در نسخه سینمایی، روایت بیشتر بر محور کانونیسازی بیرونی سازمان داده شده است؛ اگرچه دوربین در بسیاری از موارد توانسته هر دو نوع کانونیسازی درونی و بیرونی را همزمان پردازش کند.
کلیدواژهها
عنوان مقاله [English]
Focalization in the Screenplay and Film The Travelers by Bahram Beyzai
نویسنده [English]
- زهرا حیاتی
.
چکیده [English]
The screenplay The Travelers written by Bahram Beyzai and the film The Travelers directed by the same author provide a unique opportunity to analyze two different media discourses and to understand the differences in narrative expression of a single subject. Examining these differences through Gérard Genette’s theory of focalization offers a deeper understanding of narrative style in literature and cinema. A narratological comparison between a screenplay and its film adaptation by the same individual can reveal how the narrative transforms in the transition from written to visual text. Genette’s focalization theory, as a theoretical framework, allows for analyzing changes in point of view, the amount of information provided, and the positioning of the narrator or character within the narrative. This study investigates the screenplay and film The Travelers through the lens of focalization to explore narrative transformations and analyze the mechanisms that influence audience perception. The findings suggest that these two narrative discourses exemplify a significant shift in focalization strategies from text to image. In the screenplay, the narrative is primarily structured around internal focalization, whereas in the cinematic version, it is mostly organized through external focalization; though in many instances, the camera successfully manages to convey both internal and external focalization simultaneously.
کلیدواژهها [English]
- The Travelers
- Bahram Beyzai
- Focalization
- Genette
)